Uitgesproken in Den Haag op 7 mei 2023 tijdens de demonstratie op tegen de wijziging van de Wet Publieke Gezondheid, namens de Vierde Golf.
Wij zijn hier vandaag omdat we voelen dat de vrijheid van meningsuiting en democratie onder druk staan.
En als de democratie onder druk staat, dan gaat dat ons allemaal aan.
We hebben met de coronapandemie net een hele heftige tijd achter de rug. Als arts zag ik niet alleen de grote schade van het virus, maar ook de enorme schade van de maatregelen. Want we voerden een oorlog tegen het virus. We vochten met lockdowns, schoolsluitingen, avondklok en vaccinatiedwang. Tegenspraak werd gecensureerd. En we accepteerden ongekende schade aan kleine ondernemers, armere mensen, ongevaccineerden, en onze meest kwetsbare kinderen.
Na zo hard te hebben ingegrepen verwacht ik dat een democratisch kabinet zo snel mogelijk de effectiviteit en schade van hun beleid onderzoekt. Zodat de burger kan beslissen of ze die maatregelen een volgende keer opnieuw mogen nemen. Maar nee. Binnenkort leggen ze ingrijpende, collectieve maatregelen vast in de nieuwe Wet Publieke Gezondheid (Wpg), vóór dat enige evaluatie is gedaan, en zonder enig gesprek met de burger.
Maar wat kunnen wij daar tegen doen?
Net zoals vele van jullie, ben ik als burger zonder QR-code geschrokken dat deze overheid mij zonder enige gegronde reden uit de maatschappij kon zetten. De coronapas is misschien wel weg, maar de cultuur die hem mogelijk maakte bestaat in Den Haag nog altijd.
Maar wat kunnen wij daar tegen doen?
Steeds meer van de plannen van dit kabinet gaan voor controle, controle, controle. En – zoals we zien in de gang van zaken rondom digitale Euro en de Europese digitale identiteit – wat de burger of
het parlement wil kan hen niets schelen. Zij zijn de bedreiging voor de democratie.
Maar wat kunnen wij daar tegen doen?
We kunnen en moeten er alles aan doen! Alles, om de macht weer terug te brengen waar deze hoort. Bij ons. Bij de bakker, de leraar, de buschauffeur, de horeca ondernemer, de zzp-er, de verpleegkundige. Bij de Nederlandse burger. Dit is een strijd tussen ons geloof in vrij debat en democratie, en het idee dat het volk voor zijn eigen bestwil moet worden gecontroleerd en gecensureerd.
En die strijd moeten we aan gaan. Samen! Want alleen met een bloeiende democratie zijn wij in staat om problemen vreedzaam en eerlijk op te lossen. En dat is wat we echt nodig hebben. Niet een
nieuwe sterke leider die binnenkomt en alles voor ons oplost. Maar herstel van de democratie. Een revolutie van burgers die de democratie opnieuw ontdekken als iets waar je zelf elke dag aan bij
draagt. Als je met anderen in gesprek gaat: aan de keukentafel, op straat, op school, in vakbonden en in op universiteiten. Als je naar de ander luistert. Als je zelf nadenkt. En als je actie voert: van het
buurthuis tot de gemeenteraad tot het parlement.
Maar – tot slot – daarin ligt voor ons ook een moeilijke taak. Hoe boos we ook zijn, en hoe terecht die woede vaak ook is, we mogen niet bijdragen aan verdere polarisatie. Allerlei Nederlanders zijn
slachtoffer van dit falende kabinet. Verdeling, of het is op basis van vaccinatiestatus of huidskleur, verzwakt altijd de bevolking, en versterkt de zittende macht. Altijd. Verdeel en heers is een aloude
techniek. En wij mogen het niet laten gebeuren.
Dus zwijg niet. Spreek je uit en help anderen om dat ook te doen.
Samen zijn we sterker.
Samen kunnen wij de macht controleren – zoals het hoort.
Samen bouwen we aan een betere democratie.